ที่มา : หนังสือการพัฒนาตามหลักกสิกรรมธรรมชาติสู่ระบบเศรษฐกิจพอเพียง
อ่าน E-book : อ่านบนแอปพลิเคชัน MEB / อ่านในรูปแบบ Flipbook / ดาวน์โหลด PDF
หลักกสิกรรมธรรมชาติ
คือ หลักการพื้นฐานในการบริหารจัดการดิน น้ำ ป่า และทรัพยากรธรรมชาติ ที่เน้นความเข้าใจและเน้นการสร้างความสมดุลของระบบนิเวศเลียนแบบธรรมชาติ
“เลี้ยงดินให้ดินเลี้ยงพืช”
การทำกสิกรรมธรรมชาติ คือการสร้างระบบนิเวศที่สมดุล โดยเริ่มจาก “ดิน” ทำการ “ห่มดิน ” เพื่อเรียนแบบต้นไม้ในป่าที่สลัดใบห่มดินตามธรรมชาติ ตามด้วยปุ๋ยหมักแห้งและน้ำหมักเพื่อเพิ่มจุลินทรีย์ที่ขาดหายไป ซึ่งจะเรียกวิธีการนี้ว่า “เลี้ยงดิน ให้ดินเลี้ยงพืช ” เป็นวิถีกสิกรรมธรรมชาติมาแต่โบราณ คือ การทำให้ดินสมบูรณ์ พืชก็จะดึงสารอาหารในดินไปเลี้ยงให้พืชเติบโตต่อ
การห่มดิน แห้งชามน้ำชาม
“การห่มดิน ” ทำได้โดยการนำวัสดุธรรมชาติที่ย่อยสลายได้ เช่น ฟาง ต้นกก เปลือกข้าวโพด ใบหญ้า เศษใบไม้ มาคลุมหน้าดินเพื่อช่วยเก็บรักษาความชื้นในดินและช่วยเพิ่มอินทรีย์วัตถุ เพิ่มอาหารให้จุลินทรีย์ในดิน
ส่วน “แห้งชามน้ำชาม ” เป็นการใช้ปุ๋ยหมักแห้งโรยให้ทั่วบริเวณที่ห่มดิน แล้วรถด้วยปุ๋ยหมักน้ำหรือน้ำหมักสมุนไพรรสจืด เพื่อช่วยเร่งกระบวนการย่อยสลายและเพิ่มจุลินทรีย์ในดิน
โดยธรรมชาติของต้นไม้ส่วนมาก จะแตกรากอ่อนก่อนแล้วตั้งไปขึ้นเป็นพุ่ม เมื่อเข้าฤดูฝนก็แตกใบอ่อนและกิ่งก้าน เมื่อเข้าฤดูหนาวก็สลัดใบออกตกลงมาห่มดิน รักษาความอบอุ่นในดินพร้อมทั้งกักเก็บความชื้น ดินจึงไม่แห้งแม้มีลมหนาว น้ำที่ะระเหยจากดินจะมาติดอยู่ใต้ใบไม้ที่ห่มดินไว้ เกิดเป็นความชื้นและราขาวช่วยย่อยสลายใบไม้เหล่านั้น กลายเป็นอาหารให้รากต้นไม้ได้ดูดซึม
แต่ปัจจุบันวิถีของคนเราเปลี่ยนไป ต้องกวาดใบไม้นำไปเผาเพราะกลัวเชื้อโรค กลัวเชื้อรา กลัวรก การกลัวแมลง สัตว์มีพิษ ทำให้ตามมาด้วยการใช้ยาฆ่าแมลง เมื่อเข้าสู่หน้าหนาวอากาศแห้งน้ำระเหยไปหมด ไม่มีอะไรห่มดินไว้ทำให้เกิดความแห้งแล้ง จึงแก้ด้วยการติดสปริงเกอร์ ต้องซื้อเครื่องสูบน้ำ ซื้อปุ๋ยเคมี
มีการทดลองเปรียบเทียบผักที่ปลูกแตกต่างกัน 3 วิธี เมื่อนำไปแช่น้ำทิ้งไว้ จะพบว่าผักไฮโดรโปนิกส์จะเน่ากลายเป็นสีดำ เละไปในน้ำ ผักเคมีจะเหี่ยวแต่ไม่เน่าเละแบบปลูกด้วยระบบไฮโดรโปนิกส์ สวนผักแบบกสิกรรมธรรมชาติ เมื่อแช่น้ำกลับสดชื่น มีชีวิตใหม่ นี่คือความมหัศจรรย์ของธรรมชาติ
บ้านเรามีภูมิอากาศที่เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ ซึ่งเป็นตัวช่วยสร้างความอุดมสมบูรณ์ของดินจากการย่อยสลายอินทรีย์วัตถุต่างๆ เมื่อดินสมบูรณ์ก็จะเลี้ยงต้นไม้ให้เติบโต มีดอกผลเป็นอาหารให้คน
ความอดอยากจะไม่เกิดขึ้นเลย หากเราเข้าใจหลักการเพาะปลูก หลักการสร้างสังคมพืช สร้างสังคมสัตว์ และความเข้าใจในหลักนิยามทั้ง 5
Comments